Tarih Kritik Dergisi

Öz

“Kültürü üreten, kültür tarafından yeniden üretilen, kültüre anlam yükleyen insan, yaşadığı toplumu ve mekânı inşa edilen kültürel kodlar üzerinden kurgulamaktadır. Makro ölçekten mikro alanlara kadar pek çok noktada manevra kabiliyetine sahip olan insan düşüncesi ve eylemi, kültürü, toplumu ve mekânı üretmiş, onlara kendince yer ve anlam ihdas etmiştir. Yaşadığı dünyaya farklı tanım ve terkiplerle yaklaşan birey, böylece mekânı, kültürü, tarihi ve insan ilişkilerini bu terkipler üzerinden okumaktadır. Bu kitabın ana temasını teşkil eden Muş’un Bulanık/Kop ilçesi de hem mekân hem kültür hem de tarihsel bir mahiyete sahiptir. Bulanık/Kop: İnsan-Tarih-Kültür başlığını taşıyan bu çalışma yukarıda ana hatlarıyla belirtilen düşüncelerin süzülerek işlenmesinin bir sonucudur. Bulanık ve köyleri şüphesiz taşıdıkları maddi ve manevi yönler itibarıyla eski ve yeniye dair yoğun izler taşımaktadır. Ancak az gelişmişlik, göç ve unutulmuşluğun yanı sıra vefanın da yitik hale gelmiş olması Bulanık ve benzeri diğer yerleşimlerin makûs bir kaderi olarak kalmıştır. Bulanık ve çevresi, sahip oldukları köklü tarihi geçmiş, çok dilli, çok etnisiteli ve renkli kültürel zenginliğe rağmen şimdiye kadar layıkıyla araştırılmamıştır. Sözlü ve yazılı birçok edebi ürüne; sayısız şair, yazar, âlim, edip, akademisyen, bürokrat ve sanatçıya kişiliğe ev sahipliği yapan Bulanık, hak ettiği değeri pek görememiştir. Dolayısıyla geçmişi binlerce yıl öncesine dayanan, İslami açıdan binyıla varan tarihe sahip camileri, zaviyeleri ve medreseleri ile güzel ve verimli bir coğrafya olan Bulanık keşfedilmeyi beklemekteydi. Bu eser böylesi bir gayretin ete kemiğe bürünmüş halidir. Eser, tarihi ve kültürel bir miras niteliği taşıyan mezkûr ilçenin, insan, tarih ve kültür bileşenlerinin akademik bir titizlikle kâğıda dökülmüş halidir.”