Öz
Ulusal alan yazınında vurmalı çalgılar konusunun bibliyometrik bağlamda çalışıldığı herhangi bir araştırmaya rastlanmamıştır. Vurmalı çalgılar hakkında yapılan araştırmaların bütüncül bir bakış açısı ile çeşitli kriterler doğrultusunda değerlendirilmesinin, bu alanda çalışacak araştırmacılara yol göstermesi ve literatüre sağlayacağı katkı açısından önemli olduğu söylenebilir. Bu bağlamda araştırmanın amacı, vurmalı çalgıları konu edinen lisansüstü tezlerin tasnif edilerek literatürde eksik kalan alanların belirlenmesidir. Araştırmanın temel problemi doğrultusunda Yüksek Öğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi Veri Tabanında vurmalı çalgılar konusunda yayımlanan 63 teze vurmalı çalgı, ritim, perküsyon, membranafon, idiofon gibi anahtar kelimeler kullanılarak ulaşılmış, bu tezler bibliyometrik analiz ile incelenmiştir. Bibliyometrik analizler Microsoft Excel programı kullanılarak gerçekleştirilmiş, analizler sonucu ortaya çıkan veriler tablo veya grafik halinde sunulmuştur. Elde edilen sonuçlar şu şekilde ifade edilebilir: “1994-2023” yılları arasında en fazla tezin 2019 (9 tez) yılında yazıldığı tespit edilmiştir. Araştırmada, 27 üniversitede vurmalı çalgılar alanında tez çalışması yapıldığı ve en fazla tezin Haliç Üniversitesinde (9 tez) yazıldığı gözlemlenmiştir. Sosyal bilimler enstitüleri 32 adet tez ile vurmalı çalgılar alanında en çok araştırma yapılan enstitüler olurken bu alana yönelik yirmi farklı konuda tez yazıldığı ve en fazla araştırılan konunun 14 adet ile vurmalı çalgıların tarihsel açıdan incelenmesi ile ilgili olduğu belirlenmiştir. İncelenen tezlerin 50 tanesinin yüksek lisans, 8 tanesinin sanatta yeterlilik, 5 tanesinin doktora türünde olduğu ve bu tezlerin büyük çoğunluğunda nitel araştırma yönteminin kullanıldığı saptanmıştır. Ayrıca, vurmalı çalgılar alanında yapılmış lisansüstü tezlerde örneklem olarak belirlenen çalgıların dağılımlarına bakıldığında birden fazla vurmalı çalgı içeren araştırma sayısının tek bir çalgıya odaklanan spesifik çalışmalardan oldukça fazla olduğu tespit edilmiştir.
Anahtar Kelimeler
Vurmalı çalgı lisansüstü vurmalı çalgı tezleri bibliyometrik analiz
Kaynakça
- Ataman, Sadi Yaver (1977). Türk Halk Çalgılarına Ait Ayrıntılı Bilgiler ve Bağlama Geleneği”, 1. Uluslararası Türk Folklor Kongresi Bildirileri, 3. Cilt, Kültür Bakanlığı MİFAD Yayınları, Ankara, s.107-128.
- Celasin, C., & Beşiroğlu, Ş. Ş. (2010). Hitit Medeniyeti müzik kültürünün analizinde arkeolojik verilerin rolü. İTÜ dergisi /b, 3(2).
- Çeşit, A. G. C. (2019). Türkiye’de Viyola Üzerine Yapılan Lisansüstü Tezlerin İncelenmesi.The Journal of Academic Social Science Studies, 8 (38), 445-462.
- Dönmez, B. M. (2015). Müziğin Kökeni Üzerine: Müziğin Etimolojisi, Ontolojisi, Tanımı, Oluşumu, Bağlamları ve İşlevleri Üzerine Bir Değerlendirme. Ankara: Gece Kitaplığı.
- Dönmez, L. M. (2021). Konservatuar Lisans Düzeyinde Vurmalı Çalgı Metotları Geliştirilmesi. Doktora Tezi, Burdur Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Burdur.
- Erkuş, A. (2005). Bilimsel Araştırma Sarmalı. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
- Göktaş, E. (2010). Dünya'da ve Türkiye'de Vurmalı Çalgılar. Güzel Sanatlar Enstitüsü Dergisi, (4).
- https://cabim.ulakbim.gov.tr/bibliyometrik-analiz/bibliyometrik-analiz-sikca-sorulan sorular/#:~:text=Bibliyometri%20Nedir%20%3F,aras%C4%B1ndaki%20ili%C5%9Fkilerin%20 say%C4%B1sal%20olarak%20analizidir.
- Karabulut, Barış. (2015). Müzik Kültürü. 2. Baskı. Ankara: Pegem Yayın Evi.
- Karakaya, İ. (2014). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. A. Tanrıöğen (Ed.). Ankara: Anı.
- Karaoğlu, K. (2024). Güzel Sanatlar Liseleri Vurmalı Çalgılar Eğitimi Programına Yönelik Bendir Çalgısı Öğretim Modeli Önerisi. Doktora Tezi, Sivas Cumhuriyet Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Sivas.
- Karaoğlu, K., & Özaltunoğlu, Ö. (2024). Güzel Sanatlar Lisesi Vurmalı Sazlar Eğitim Programına Yönelik Hazırlanan Bendir Öğretim Modeli Önerisinin Çeşitli Yönlerden Etkisi (Sivas ili örneği). RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi(38), 970-986.
- Karasar, N. (2019). Bilimsel Araştırma Yöntemi (İkinci Yazım 34. Basım). Nobel Yayıncılık: Ankara.
- Kiral, B. (2020). Nitel Bir Veri Analizi Yöntemi Olarak Doküman Analizi. Siirt Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(15), 170-189.
- Orhan, Y. (2022). Türkiye’de Lisans Düzeyinde Mesleki Müzik Eğitimi Veren Kurumlardaki Vurma Çalgılar Eğitiminin Uzman Görüşleri Doğrultusunda İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Necmettin Erbakan Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü Konya.
- Özkan, U. B. (2019). Eğitim Bilimleri Araştırmaları İçin Doküman İnceleme Yöntemi. Ankara: Pegem Akademi, 4.
- Özkızıltaş, C. (2018). Ankara Devlet Konservatuvarı Derleme Kayıtlarında Yer Alan Erzurum Yöresi Halk Ezgilerinde Ritim Sazların İcra Ettiği Kalıpların İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
- Robson, C. (2017). Bilimsel Araştırma Yöntemleri Gerçek Dünya Araştırması. Çınkır Ş. Ve Demirköseoğlu, N. (Editörler). (2. Baskı). Ankara: Anı Yayıncılık.
- Roderic, C. Knight (2015). Knıght Revısıon of Hornbostel-Sachs: A New Look At Musical İnstrument Classification. Oberlin College Conservatory of Music, Rev. 2017.
- Say, A. (2006). Müziğin Kitabı, Ankara: Müzik Ansiklopedisi Yayınları
- Üsdiken, B., Pasadeos, Y. (1993). Türkiye’de Örgütler ve Yönetim Yazını. Amme İdaresi Dergisi, 26(2), 73-93
- Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin.
- Zencir, E. ve Kozak, N. (2012). Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergilerinde Yayımlanan Turizm Makalelerinin Bibliyometrik Profili (2000-2010), VI. Lisansüstü Turizm Öğrencileri Araştırma Kongresi, Antalya, 673-682.
- Zeren, D., & Nagihan, K. A. Y. A. (2020). Dijital pazarlama: Ulusal yazının bibliyometrik analizi. Çağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 17(1), 35-52.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Müzik Eğitimi |
| Bölüm | Türk dili ve edebiyatı |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 21 Nisan 2024 |
| Gönderilme Tarihi | 20 Mart 2024 |
| Kabul Tarihi | 20 Nisan 2024 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2024 Sayı: 39 |
