İBN HALDUN’DA ASABİYET KAVRAMI – MAURICE HALBWACHS’IN “KOLEKTİF HAFIZA” KAVRAMI İLE BİR KARŞILAŞTIRMA
Öz
Bu makalede İbn Haldun’un asabiyet kavramı ile Maurice Halbwachs’ kolektif hafıza kavramı arasında bir karşılaştırma yapılmaktadır. Makalenin amacı asabiyet kavramının bugüne kadar üzerinde durulmayan ve Halbwachs’ın kolektif hafıza kavramı ile önemli benzerlikler gösteren temel boyutlarından birini gün yüzüne çıkarmak ve analiz etmektir. Ortak geçmiş imajının özgün bir topluluk olmanın vazgeçilmez şartı olduğunu savunan her iki düşünür de söz konusu imajı kuşaklararası iletişim bağlamında ele almaktadır. İbn Haldun toplum üyelerinin sahip olduğu ortak geçmiş imajının güçlü olma düzeyi ile sergilediği dayanışma düzeyinin doğru orantılı olduğunu savunmaktadır. Diğer taraftan, ona göre ortak geçmiş imajındaki deformasyon toplumsal dayanışmayı olumsuz şekilde etkilediğinden bu, güç/iktidar kaybını ve boyunduruk altında yaşamayı, dolaysıyla da daha fazla yabancılaşmayı ve toplumsal hafıza kaybını beraberinde getirmektedir.
Anahtar Kelimeler: İbn Haldun, Asabiyet, Maurice Halbwachs, Kolektif Hafıza
Kaynakça
- Arslan, A. (2000). İbni Haldun. İstanbul: Vadi.
- Assmann, J. (1995). Collective Memory and Cultural Identıty. New German Critique, 65, 125-133.
- Assmann, J. (2001). Kültürel Bellek, Eski Yüksek Kültürlerde Yazı, Hatırlama ve Politik Kimlik. Ayşe Tekin (Çev.). İstanbul: Ayrıntı.
- Görgün, T. (2007). Tarih ve Toplum Araştırmalarında Bir Yöntem Kaynağı Olarak Klasik Metafizik: Fahreddin er-Razi Ekolü ve İbn Haldun. İslam Araştırmaları Dergisi, 17, 49-78.
- Halbwachs, M. (1980). The Collective Memory. Francis J. Ditter ve Vida Yazdi Ditter (Çev.). New York: Harper & Row.
- Halbwachs, M. (1992). On Collective Memory. Lewis A. Coser (Ed.). Londom: The University of Chicago Press: London.
- Hassan, Ü. (2015). İbn Haldun Metodu ve Siyaset Teorisi, İstanbul: Doğu Batı.
- İbn Haldûn, A. b. M. (2001). Târîh: Mukaddime (Cilt 1). Halil Şehade-Süheyl Zekkar (Thk.). Beyrut: Darü`l-fikr.
- İbn Haldun, A. b. M. (1988). Mukaddime (Cilt 1). Süleyman Uludağ (Çev. ve Ed.), İstanbul: Dergah.
- Kayapınar, A. (2006). İbn Haldun’da Asabiyet. Geçmişten Geleceğe İbn Haldun: Vefatının 600. Yılında Ibn Haldun’u Yeniden Okumak, 163-182, (İslam Araştırmaları Merkezi, Sempozyumlar Dizisi). İstanbul.
- Meriç, C. (1974a). Kendi Semasında Tek Yıldız-I. Fikirde ve Sanatta Hareket, 100, 32-36.
- Meriç, C. (1974b). Kendi Semasında Tek Yıldız-II. Fikirde ve Sanatta Hareket, 101, 8-18.
- Olick, J. K., Vinitzky-Sereoussi, V., Levy, D. (2011). Introduction. Jeffrey K. Olick, Vered Vinitzky-Sereoussi, Daniel Levy (Ed.), The Collective Memory Reader içinde (s. 3-49). Oxford: Oxford University Press.
Ayrıntılar
| Bölüm | Makaleler |
|---|---|
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 15 Ekim 2016 |
| Gönderilme Tarihi | 23 Mayıs 2016 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2016 Cilt: 15 Sayı: 59 |
Cited By
GELENEKSEL ANTEP İŞİ NAKIŞLARDA TOPLUMSAL BELLEĞİN İZLERİ: BEBEKLİ MOTİF
Stratejik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi
https://doi.org/10.30692/sisad.1279994
İBN HALDUN’UN TARİHÇİLİK YÖNTEMİ
Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi
https://doi.org/10.14520/adyusbd.1179983
Yabancılaşma ve İbn Haldun’un İlgili Tespitleri Üzerine Karşılaştırmalı Bir Bakış
BEÜ İLAHİYAT FAKÜLTESİ DERGİSİ
https://doi.org/10.33460/beuifd.997535
INVESTIGATION OF ADNAN MENDERES FROM THE ELITE THEORY PERSPECTIVE
Kafkas Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi
https://doi.org/10.36543/kauiibfd.2021.044
İbn Haldun'un Asabiyeti: Bir Kavramın Sosyolojik İzdüşümleri
Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi
Behçet BATUR
https://doi.org/10.52642/susbed.902524
İBN HALDUN'UN ASABİYET TEORİSİNİN HARİCİ DÜŞÜNCE ÜZERİNDE YANSIMALARI
e-Makalat Mezhep Araştırmaları Dergisi
büşra yurtalan
https://doi.org/10.18403/emakalat.307983
Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi (Electronic Journal of Social Sciences), Creative Commons Atıf-GayriTicari 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.