DİN DEĞİŞTİRME FENOMENİ: ANKARA’DA BİR PROTESTAN KİLİSESİ BAĞLAMINDA HRİSTİYANLIĞA GEÇİŞİN SOSYOLOJİK İZDÜŞÜMLERİ
Öz
Bu çalışmada din değiştirme olgusu incelenmektedir. Araştırma bireylerin çoğunluğa ait dini gelenekten ayrılarak farklı bir dini benimseme nedenlerini ve yeni inançlarının onlar için ne anlam ifade ettiğini anlamayı hedeflemektedir. Veriler, Ankara’da faaliyet gösteren bir Protestan kilisesi olan Başkent Kilisesi’ne mensup 10 kişiyle yarı-yapılandırılmış görüşmelerden ve sekiz aylık gözlem notlarından elde edilen bulgulara dayanmaktadır. Araştırma için her pazar günü kilisedeki ayinlere katılım sağlanmış, bireylerin bulunduğu bağlam ve etkileşim biçimleri de gözlemlenmiştir. Çalışma sahamızı oluşturan grup özelinde bakacak olursak bazı bireyler İslam’dan uzaklaşmakla birlikte tamamen inançsız bir yaşama yönelmemekte, bunun yerine kendi anlam dünyalarına, beklentilerine ve mizaçlarına daha uygun olduğunu düşündükleri başka bir dine bağlanmaktadır. Modern hayatın insanı yalnızlığa ve mutsuzluğa iten etkisine karşı bireyler kaybettikleri anlamı yeni dini bir düşünceyle ikame edebilmektedir. Araştırmamız özelinde din değiştirme sürecinde sosyal bağ, iletişim ve etkileşim süreçlerinin önemli sosyal motivasyonlar olduğu tespit edilmiştir.
Anahtar Kelimeler
Dini değişim Sekülerleşme Din değiştirme Protestanlık Misyonerlik Türkiye’de Hristiyanlar.
Etik Beyan
Makale herhangi bir etik ihlal içermemektedir. Etik onayları araştırma öncesi alınmıştır.
Kaynakça
- Balamir, Figen. “Bir Nitel Yaklaşım Deseni Olarak Etnografi”. Toplum Bilimleri Dergisi 17/34 (2023a), 38-53. http://dx.doi.org/10.29228/tbd.2007.68955
- Balamir, Figen. Türkiye’de Şii Olmak: Etnografik Bir Araştırma. Ankara: Gazi Kitabevi, 2023b.
- Başkent Kilisesi. Facebook. 14 Eylül 2013, 08:56. Erişim 1 Ekim 2023. https://www.facebook.com/baskentkilisesi
- Canbolat, Süreyya. “Türkiye’de 1986-2002 Yılları Arasında Hıristiyan Olan Müslümanlar Üzerine Bir İnceleme”. Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 27/2 (2004), 87-103.
- Creswell, John W. Nitel Araştırmacılar İçin 30 Temel Beceri. çev. Hasan Özcan. Ankara: Anı Yayıncılık, 2. Basım, 2019.
- Çayır, Celal. Türki̇ye’de Di̇n Deği̇şti̇ri̇p Hıristi̇yanlığa Geçi̇şi̇n Psi̇ko-Sosyal Etkenleri̇. Bursa: Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Doktora Tezi, 2008.
- EVALUE, European Values in Education. “Belief in Heaven”. “Belief in Hell”. Erişim 1 Ekim 2023. https://www.atlasofeuropeanvalues.eu/maptool.html
- Hökelekli, Hayati. Din Psikolojisi. Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, 4.Basım., 2001.
- IPCA, Ankara Uluslararası Protestan Kilisesi. “Misyonerlik Nedir?”. Erişim 1 Ekim 2023. https://www.ipcaturkey.org/sss/#misyonerlik
- Katznelson, Ira- Miri, Rubi. “Introduction”. Religious Conversion: History, Experience and Meaning. ed. Ira Katznelson, Rubi Miri. New York and London: Routledge, Taylor Francis, 2016.
- Kirman, M. Ali. “Din Değiştirme Olgusuna Sosyolojik Bir Yaklaşım”. Dini Araştırmalar 6/18 (2004), 75-88.
- Kirman, M. Ali. Yeni Dini Hareketler Sosyolojisi. Ankara: Birleşik Kitabevi, 2010.
- Neuman, W. Lawrence. Toplumsal Araştırma Yöntemleri: Nitel ve Nicel Yaklaşımlar. çev. Sedef Özge. Ankara: Yayınodası Yayıncılık, 9.Basım., 2017.
- Patton, Michael Quinn. Nitel Araştırma ve Değerlendirme Yöntemleri. çev. Mesut Bütün ve Selçuk Beşir Demir. Ankara: Pegem Akademi Yayınları, 2.Basım., 2018.
- Sevinç, Bayram. Hıristiyan Olan Türkler ve Türk Misyonerler. İstanbul: İz Yayıncılık, 2006.
- Stark, Rodney - Finke, Roger. Acts of Faith: Explaining the Human Side of Religion. USA: University of California Press, 2000.
- Şensoy, Alara Fulya. Din Değiştirme Anlatıları Üzerinden İnanç, Kimlik ve Aidiyet (Antalya Örneği). Antalya: Akdeniz Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2019.
- Tezokur, M. Hadi. “Diyarbakır İncil Topluluğu ve Misyonerlik”. İslami Araştırmalar Dergisi 20/2 (2007), 192-205.
- Yapıcı, Asım. “Müslümanlıktan Hıristiyanlığa Geçişin Sebepleri Üzerine Sosyo-Psikolojik Bir İnceleme”. İslami Araştırmalar Dergisi 20/2 (2007), 221-238.
- Yılmaz, Selman. “Din Sosyolojisi Çalışmalarında Alan Araştırması Yapmanın Zorlukları”. Tarih, Kültür ve Sanat Araştırmaları Dergisi 6/3 (2017), 1-31. https://doi.org/10.7596/taksad.v6i3.950
- Yılmaz, Selman. “Halk İnancıyla Kitabi İnanç Arasında Yeni Bir Dindarlık Tipi: Öznel Dindarlık”. Halk İnanışları ve Uygulamaları. ed. Niyazi Akyüz, İhsan Çapcıoğlu. 615-632. Ankara: Nobel Yayıncılık, 2021.
- Yılmaz, Selman. “Millî Görüş Hareketi: Toplumsal Hareketlerde Çerçeve Değişimi Etkisi”. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi 5/4 (2016), 1164-1185. https://doi.org/10.15869/itobiad.14697
- Yılmaz, Selman. “Sosyal Medyada Din Tartışmaları: Deizm Üzerine Bir İnceleme”. Dijitalleşme ve Din: Teorik Yaklaşımlar ve Uygulama Örnekleri. ed. İhsan Çapcıoğlu - Fatma Çapcıoğlu. 298-324. İstanbul: Kriter Yayınları, 2022.
- Zavalsız, Yusuf Sinan. Türki̇ye’de Hıristi̇yan Olan Müslümanlar: Psi̇ko-Sosyoloji̇k Bi̇r Araştırma (1990–2010). İstanbul: Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Doktora Tezi, 2011.
Öz
The research aims to understand why individuals break away from the majority religious tradition and adopt a different religion and what their new beliefs mean to them. This study is based on data obtained from semi-structured interviews and eight-month observation notes with 10 members of Başkent (Capital) Church, a Protestant church operating in Ankara. For the research, church services were attended every Sunday, and the individuals' context and interaction styles were also observed. Although the phenomenon of religious conversion is often examined as the complete abandonment of religion under the influence of secularization theses, in fact, the replacement of faith with different religions should also be considered in religious change. Regarding the research field, some individuals move away from Islam but do not turn to a completely non-belief life, but instead adhere to another religion that they think is more suitable for their own world of meaning, expectations, and personality. Against the effect of modern life that pushes people to loneliness and unhappiness, individuals can replace the meaning they have lost with a new religious thought. The research reveals that social bonding, communication, and interaction processes are important social motivations in the process of religious conversion.
Anahtar Kelimeler
Religious Change Secularization Religious Conversion Protestantism Missionary Christians in Türkiye.
Kaynakça
- Balamir, Figen. “Bir Nitel Yaklaşım Deseni Olarak Etnografi”. Toplum Bilimleri Dergisi 17/34 (2023a), 38-53. http://dx.doi.org/10.29228/tbd.2007.68955
- Balamir, Figen. Türkiye’de Şii Olmak: Etnografik Bir Araştırma. Ankara: Gazi Kitabevi, 2023b.
- Başkent Kilisesi. Facebook. 14 Eylül 2013, 08:56. Erişim 1 Ekim 2023. https://www.facebook.com/baskentkilisesi
- Canbolat, Süreyya. “Türkiye’de 1986-2002 Yılları Arasında Hıristiyan Olan Müslümanlar Üzerine Bir İnceleme”. Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 27/2 (2004), 87-103.
- Creswell, John W. Nitel Araştırmacılar İçin 30 Temel Beceri. çev. Hasan Özcan. Ankara: Anı Yayıncılık, 2. Basım, 2019.
- Çayır, Celal. Türki̇ye’de Di̇n Deği̇şti̇ri̇p Hıristi̇yanlığa Geçi̇şi̇n Psi̇ko-Sosyal Etkenleri̇. Bursa: Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Doktora Tezi, 2008.
- EVALUE, European Values in Education. “Belief in Heaven”. “Belief in Hell”. Erişim 1 Ekim 2023. https://www.atlasofeuropeanvalues.eu/maptool.html
- Hökelekli, Hayati. Din Psikolojisi. Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, 4.Basım., 2001.
- IPCA, Ankara Uluslararası Protestan Kilisesi. “Misyonerlik Nedir?”. Erişim 1 Ekim 2023. https://www.ipcaturkey.org/sss/#misyonerlik
- Katznelson, Ira- Miri, Rubi. “Introduction”. Religious Conversion: History, Experience and Meaning. ed. Ira Katznelson, Rubi Miri. New York and London: Routledge, Taylor Francis, 2016.
- Kirman, M. Ali. “Din Değiştirme Olgusuna Sosyolojik Bir Yaklaşım”. Dini Araştırmalar 6/18 (2004), 75-88.
- Kirman, M. Ali. Yeni Dini Hareketler Sosyolojisi. Ankara: Birleşik Kitabevi, 2010.
- Neuman, W. Lawrence. Toplumsal Araştırma Yöntemleri: Nitel ve Nicel Yaklaşımlar. çev. Sedef Özge. Ankara: Yayınodası Yayıncılık, 9.Basım., 2017.
- Patton, Michael Quinn. Nitel Araştırma ve Değerlendirme Yöntemleri. çev. Mesut Bütün ve Selçuk Beşir Demir. Ankara: Pegem Akademi Yayınları, 2.Basım., 2018.
- Sevinç, Bayram. Hıristiyan Olan Türkler ve Türk Misyonerler. İstanbul: İz Yayıncılık, 2006.
- Stark, Rodney - Finke, Roger. Acts of Faith: Explaining the Human Side of Religion. USA: University of California Press, 2000.
- Şensoy, Alara Fulya. Din Değiştirme Anlatıları Üzerinden İnanç, Kimlik ve Aidiyet (Antalya Örneği). Antalya: Akdeniz Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2019.
- Tezokur, M. Hadi. “Diyarbakır İncil Topluluğu ve Misyonerlik”. İslami Araştırmalar Dergisi 20/2 (2007), 192-205.
- Yapıcı, Asım. “Müslümanlıktan Hıristiyanlığa Geçişin Sebepleri Üzerine Sosyo-Psikolojik Bir İnceleme”. İslami Araştırmalar Dergisi 20/2 (2007), 221-238.
- Yılmaz, Selman. “Din Sosyolojisi Çalışmalarında Alan Araştırması Yapmanın Zorlukları”. Tarih, Kültür ve Sanat Araştırmaları Dergisi 6/3 (2017), 1-31. https://doi.org/10.7596/taksad.v6i3.950
- Yılmaz, Selman. “Halk İnancıyla Kitabi İnanç Arasında Yeni Bir Dindarlık Tipi: Öznel Dindarlık”. Halk İnanışları ve Uygulamaları. ed. Niyazi Akyüz, İhsan Çapcıoğlu. 615-632. Ankara: Nobel Yayıncılık, 2021.
- Yılmaz, Selman. “Millî Görüş Hareketi: Toplumsal Hareketlerde Çerçeve Değişimi Etkisi”. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi 5/4 (2016), 1164-1185. https://doi.org/10.15869/itobiad.14697
- Yılmaz, Selman. “Sosyal Medyada Din Tartışmaları: Deizm Üzerine Bir İnceleme”. Dijitalleşme ve Din: Teorik Yaklaşımlar ve Uygulama Örnekleri. ed. İhsan Çapcıoğlu - Fatma Çapcıoğlu. 298-324. İstanbul: Kriter Yayınları, 2022.
- Zavalsız, Yusuf Sinan. Türki̇ye’de Hıristi̇yan Olan Müslümanlar: Psi̇ko-Sosyoloji̇k Bi̇r Araştırma (1990–2010). İstanbul: Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Doktora Tezi, 2011.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Edebi Çalışmalar (Diğer), Dini Araştırmalar (Diğer) |
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 15 Aralık 2023 |
| Gönderilme Tarihi | 15 Ekim 2023 |
| Kabul Tarihi | 11 Aralık 2023 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2023 Cilt: 26 Sayı: 65 |
