Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi

Abstract

Toplumların karşılıklı etkileşimiyle bütün kültürlerin maddi ve

manevi unsurlarının dünyada yayılması ve yaygınlaşması olarak

anlaşılabilecek küreselleşmeyle beraber bilim, ulaşım ve iletişim alanında

ortaya çıkan gelişmeler, insan hayatında geri dönülemez kolaylıklar sağlamış

ve insanın yaşam standardını olabildiğince yükseltmiştir. Bu yaygınlaşmanın

karşılıklı olması ve bir kültür mübadelesi olması koşuluyla, bütün kültürlerin

dolaşımı elbette her toplumun diğerini tanıması ve birbirlerinden

yararlanmaları bakımından avantajdır. Kültürlerin karşılıklı etkileşimi olarak

anlaşılabilecek kültürleşme bu ilişkiden doğar. Günümüz küreselleşmesinde

bu, tek yönlü olmaktadır. Ekonomik, politik, sosyal ve kültürel gibi birçok

boyutu olan; kaçınılmaz, karşı konulamaz gibi görünen küreselleşmenin en

büyük etkisi kültürel alanda olmaktadır. Bir kültür diğerini etkilerken, hiçbir

etki almadığı gibi, söz konusu etki yıkıcı da olabilmektedir. Küreselleşmenin

merkez kültürleri, çevre kültürler üzerinde derin izler bırakmakta, yerel

kültürlerin zayıflamasına ya da yok olmakla yüz yüze kalmasına neden

olabilmektedir. Oysa toplumlar gelişmiş standartlardan yararlanırken kendi

kültürlerini de koruyabilmeli ya da tek yönlü etki yerine karşılıklı bir etkileşim

söz konusu olmalıdır. Bu çalışmada küreselleşmenin tek yönlü

kültürleşmedeki etkisi üzerinde durulmaktadır.