Usul İslam Araştırmaları

Abstract

Fıkıh, kelâm, felsefe, dinler tarihi, hadis, İslâm tarihi, dil ve edebiyat üzerine çok sayıda eseri olan İbn Hazm, hiç şüphesiz, klasik dönem Müslüman düşünürleri arasında eserlerinin çeşitliliği ve yetkinliğiyle müstesna bir yere sahiptir. Ne yazık ki, İbn Hazm üzerine ülkemizde ve özellikle de dinler tarihine katkısı noktasında yapılan çalışmalar yeterli değildir. Dinler tarihi açısından akla ilk gelen çalışmalar, İbrahim Gürbüzer’in İbn Hazm’a göre Dinler ve İnanç Sistemleri (Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 1990) ile Tahir Aşirov’un Bîrûnî’ye ve İbn Hazm’a Göre Hıristiyanlık (Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2005) adlı basılmamış doktora tezleridir. Batı’da İbn Hazm’ın diğer dinlere yaklaşımını ele alan eserler arasında J. Windrow Sweetman1, Muhammed Ebu Leyla2, Theodore Pulcini3 ve Gulam Haydar Asi’nin4 çalışmaları ön plana çıkmaktadır. Arap dünyasında ise Muhammed Ebu Zehra5 ve Mahmud Ali Himaye’nin6 eserleri bu bağlamda zikre değer bir nitelik taşımaktadır. Bu çalışmalar arasında sadece Muhammed Ebu Zehra ve Gulam Haydar Asi’nin eserleri Türkçe’ye kazandırılabilmiş durumdadır.