Abstract
The aim of this study is to examine the relation between narcissism and intrinsic religious motivation. In addition to the relationship between narcissism and intrinsic religious motivation, the study also examined the differentiation of this relationship according to independent variables such as gender, place of residence where the majority of life was spent, perceived socio-economic status and faculty of education. The study was designed according to correlational survey model, which is one of the quantitative research methods. As the data collection tools, “Narcissist Personality Inventory” adapted by Atay (2009), and “Intrinsic Religious Motivation Scale” adapted by Karaca (2001) were used in the study. The study group consists of 470 people in total, 244 (51,9%) of whom are female, and 226 (48,1%) of whom are male, students from Ataturk University Faculty of Sciences, Faculty of Theology, Faculty of Letters, Faculty of Health Sciences, Faculty of Economics and Administrative Sciences, Faculty of Fine Arts. The data obtained in the study were analysed by usage of the related modules of Statistical Program for the Social Sciences-SPSS 20.0 statistics package program. Within this context, unrelated samples t Test was used for the independent variables with two groups and one-way ANOVA test was deployed for the independent variables with three or more groups in the obtained data set. In order to determine the relation between narcissism and intrinsic religious motivation, Pearson’s Correlation Coefficient was conducted. Also, to determine the degree of the relation between variables, Multiple Linear Regression Analysis was used. In reference to the findings, there has been determined a statistically significant relationship between narcissism and intrinsic religious motivation. Accordingly, a statistically negative, barely significant relationship has been found between exhibitionism, superiority, authority, self-sufficiency, exploitative sub-dimensions of narcissism and intrinsic religious motivation. There has not been reached a statistically significant relationship between Entitlement Sub-Dimension and religious motivation. In the light of these findings, it can be stated that individuals with intrinsic religious motivation could have a decrease in their narcissistic attitude and behaviours in the sub-dimensions of Exhibitionism, Entitlement, Authority, Self-Sufficiency and Exploitativeness.
Keywords
Psychology of religion Narcissism Intrinsic religious motivation College students Perceived socio-economic level
References
- American Psychiatric Association. (2000). Diagnostic and statistical manual of mental disorders, fourth edition, text revision-(DSM-IV-TR). Washington DC: American Psychiatric Association.
- Ashmawy, M. F. A. (2016). Ortaöğretim öğrencilerinde dindarlık ve narsisizm ilişkisi (Sinop Örneği). (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Samsun: Ondokuz Mayıs Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Atay, S. (2009). Narsistik Kişilik Envanteri’nin Türkçe’ye standardizasyonu. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 11 (1), 181-196.
- Can, A. (2014). Bilimsel araştırma sürecinde nicel veri analizi. (2. Baskı). Ankara: Pegem Akademi.
- Dağcı, A. (2018). Amaçsal açıdan dua türleri: Din psikolojisi bağlamında tümevarımsal bir yaklaşım denemesi. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 5(8), 87-120.
- Dağcı, A. (2019). Huzurevi yaşlılarının psiko-sosyal uyumu ve manevi gereksinimleri. İlahiyat Araştırmaları Dergisi, 12, 23-44.
- Ekşi, F. (2012). Narsistik kişilik özeliklerinin internet bağımlılığı ve siber zorbalığı yordama düzeyinin yol analizi ile incelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 12 (3), 1683-1706.
- Field, A. (2009). Discovering statistic using SPSS for windows. London: SAGE Publications.
- Freud, S. (1914). Narsisizm üzerine ve scherber vakası. (2. Baskı). (Çev. M. Atakay). İstanbul: Metis Yayınları.
- Gürsu, O. & Apaydın, Ç. (2016). Narsizm ile özgüven arasındaki ilişkide İslâmî eğilimin aracılık rolü. Ekev Akademi Dergisi, 20 (66), 551-562.
- Gürsu, O. & Önce Özokudan, F. S. (2019). Ergenlerde dindarlık, narsizm ve özgüven. Türk Akademik Araştırmalar Dergisi, 4 (4), 439-454.
- Güven, M. (2019). Narsisim alçakgönüllülük ve dindarlık ilişkisi. (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Erzurum: Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Hamedoğlu, M. A. (2009). Örgütsel narsisizm düzeyine ilişkin yönetici ve öğretmen algıları. (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Ankara: Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Karaaziz, M. & Erdem Atak. İ. (2013). Narsisizm ve narsisizmle ilgili araştırmalar üzerine bir gözden geçirme. Nesne Dergisi, 1 (2), 44-59.
- Karaca, F. (2001). Din psikolojisinde metot sorunu ve bir dindarlık ölçeğinin Türk toplumuna standardizasyonu. Ekev Akademi Dergisi, 3 (1), 187-201.
- Karakaya, İ. (2011). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Anı Yayıncılık.
- Karakuş, Ç. (2017). Lise öğrencilerinde psikolojik savunmalar açısından narsisizm ve benlik saygısının karşılaştırılması. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). İstanbul: Sabahattin Zaim Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Kartopu, S. (2013). Narsisizmin dindarlık eğilimleriyle ilişkisi: Gümüşhane Üniversitesi örneği. The Journal of Academic Social Science Studies, 6 (6), 625-649.
- Kernberg, O. (1975). Sınır durumlar ve patolojik narsisizm. (Çev. M. Atakay). İstanbul: Metis Yayınları.
- Kocagöz Uzun, S. (2019). Narsisizm ve dindarlık ilişkisi. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). İstanbul: İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Kohut, H. (1977). Restoration of the self. New York: International University Press.
- Koşan, Y. (2015). Üniversite öğrencilerinin Facebook kullanımının narsisizm ve saldırganlık düzeyleri ile ilişkisinin incelenmesi. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Van: Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
- Orhan, G. (2014). Narsisizmin etiyolojisi ve dindarlıkla ilişkisi. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Kayseri: Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Rozenblatt, S. (2002). In defence of self: The relationship of self- esteem and narcissim to aggressive behavior. USA: Long Island University Psychology.
- Tabachnick, B. G. & Fidell, L. S. (2007). Using multivariate statistics. Boston: Allyn and Bacon.
- Trochim, W. M. & Donnelly, J. P. (2006). The research methods knowledge base. (3. Baskı). Cincinnati OH: Atomic Dog.
- Twenge, J. M. & Campbell, W. K. (2015). Asrın vebası: Narsisizm illeti. (3. Baskı). (Çev. Ö. Korkmaz). İstanbul: Kaknüs Yayınları.
- Uçar, M. E. & Konal, B. (2018). Öğretmenler ile lise ve üniversite öğrencilerindeki narsisizm kişilik özellikleri benlik saygısı ve duygu gereksinimi arasındaki ilişkiler. Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 8 (14), 92-136.
- Ulusal, R. (2019). Ergenlik döneminde narsisizm, dindarlık ve sosyal medya tutumları ilişkisi. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). İstanbul: Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Watson, P. J. & Hood, R. W. & Foster, S.G. & Morris, R. J. (1988). Sin, depression and narcissism. Review of religious research, 29 (3), 295-305.
- Watson, P. J. & Hood, R. W. J. & Morris, R. J. (1984). Religious orientation, humanistic values, and narcissism. Review of religious research, 25 (3), 257-264.
- Watson, P. J. & Jones, N. D. & Morrıs, R. J. (2004). Religious orientation and attitudes toward money: Relationships with narcissismand the influence of gender. Mental Health, Religion & Culture, 7 (4), 277-288.
- Wink, P. & Michele, D. & Kristen, F. (2005). Spiritual seeking, narcissism, and psychotherapy: How are they related? Journal for the Scientific Study of Religion, 44 (2), 143–158.
- Zondag, H. J. & Marinus V. U. (2010). I just believe in me: Narcissism and religious coping. Archive for the Psychology of Religions, 32 (1), 69–85.
- Zondag, H. J. & Uden, M. H. F. V. (2011). Still knockin on heaven’s door: Narcissism and prayer. Journal of Empirical Theology, 24 (1), 19-35.
Abstract
Bu çalışmanın amacı narsisizm ile içsel dini motivasyon arasındaki ilişkiyi incelemektir. Çalışmada narsisizm ile içsel dini motivasyon arasındaki ilişkinin yanı sıra cinsiyet, yaşamının büyük çoğunluğunu geçirdiği yerleşim birimi, algılanan sosyo-ekonomik durum ve öğrenim görülen fakülte gibi bağımsız değişkenlere göre farklılaşması da incelenmiştir. Çalışma nicel araştırma yöntemlerinden ilişkisel tarama modeline göre tasarlanmıştır. Çalışmanın veri toplama araçları olarak Atay (2009) tarafından uyarlanan Narsistik Kişilik Envanteri (NKE) ve içsel dini motivasyonu ölçmek için de Karaca (2001) tarafından uyarlanan İçsel Dini Motivasyon Ölçeği (İDMÖ) kullanılmıştır. Çalışma grubu ise Atatürk Üniversitesi’nin Eğitim, Fen, İlahiyat, Edebiyat, Sağlık Bilimleri, İİB, Güzel Sanatlar fakültelerinde öğrenim görmekte olan 244’ü (%51,9) kız, 226’sı (%48,1) erkek olmak üzere toplam 470 öğrenciden oluşmaktadır. Çalışmada elde edilen veriler Statistical Program for the Social Sciences- SPSS 20.0 istatistik programının ilgili modülleri kullanılarak analiz edilmiştir. Bu kapsamda eldeki veri setinde bağımsız değişkenlerden iki gruplu olanlar için ilişkisiz örneklemler t Testi, üç veya daha fazla gruplu bağımsız değişkenlerde ise tek-yönlü ANOVA testi kullanılmıştır. Narsisizm ile içsel dini motivasyon arasındaki ilişkiyi belirlemek için ise pearson korelasyon analizi yapılmıştır. Değişkenler arasındaki ilişkinin derecesini belirlemek için ise çoklu doğrusal regresyon analizinden yararlanılmıştır. Elde edilen bulgulara göre narsisizm ile içsel dini motivasyon arasında istatiksel olarak anlamlı bir ilişki tespit edilmiştir. Buna göre; narsisizmin teşhircilik, üstünlük, otorite, kendine yeterlilik, sömürücülük alt boyutları ile içsel dini motivasyon arasında istatiksel olarak negatif yönde anlamlı bir ilişki tespit edilmiştir. Narsisizmin hak iddia etme alt boyutu ile içsel dini motivasyon arasında ise istatiksel olarak anlamlı bir ilişkiye ulaşılamamıştır. Bu bulgular ışığında içsel dini motivasyona sahip bireylerin, narsisizmin teşhircilik, üstünlük, otorite, kendine yeterlilik ve sömürücülük alt boyutlarında narsistik tutum ve davranışlarını azaltacağı söylenebilir. Ayrıca çoklu doğrusal regresyon analiz sonuçlarına göre narsisizmin dini motivasyon üzerinde negatif yönlü anlamlı bir yordayıcı olduğu, içsel dini motivasyona ait toplam varyansın %10’nun narsisizmin üstünlük, kendine yeterlilik ve teşhircilik alt boyutları ile açıklandığı sonucuna ulaşılmıştır.
Keywords
Din psikolojisi Narsisizm İçsel dini motivasyon Üniversite öğrencileri Algılanan sosyo-ekonomik düzey
References
- American Psychiatric Association. (2000). Diagnostic and statistical manual of mental disorders, fourth edition, text revision-(DSM-IV-TR). Washington DC: American Psychiatric Association.
- Ashmawy, M. F. A. (2016). Ortaöğretim öğrencilerinde dindarlık ve narsisizm ilişkisi (Sinop Örneği). (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Samsun: Ondokuz Mayıs Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Atay, S. (2009). Narsistik Kişilik Envanteri’nin Türkçe’ye standardizasyonu. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 11 (1), 181-196.
- Can, A. (2014). Bilimsel araştırma sürecinde nicel veri analizi. (2. Baskı). Ankara: Pegem Akademi.
- Dağcı, A. (2018). Amaçsal açıdan dua türleri: Din psikolojisi bağlamında tümevarımsal bir yaklaşım denemesi. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 5(8), 87-120.
- Dağcı, A. (2019). Huzurevi yaşlılarının psiko-sosyal uyumu ve manevi gereksinimleri. İlahiyat Araştırmaları Dergisi, 12, 23-44.
- Ekşi, F. (2012). Narsistik kişilik özeliklerinin internet bağımlılığı ve siber zorbalığı yordama düzeyinin yol analizi ile incelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 12 (3), 1683-1706.
- Field, A. (2009). Discovering statistic using SPSS for windows. London: SAGE Publications.
- Freud, S. (1914). Narsisizm üzerine ve scherber vakası. (2. Baskı). (Çev. M. Atakay). İstanbul: Metis Yayınları.
- Gürsu, O. & Apaydın, Ç. (2016). Narsizm ile özgüven arasındaki ilişkide İslâmî eğilimin aracılık rolü. Ekev Akademi Dergisi, 20 (66), 551-562.
- Gürsu, O. & Önce Özokudan, F. S. (2019). Ergenlerde dindarlık, narsizm ve özgüven. Türk Akademik Araştırmalar Dergisi, 4 (4), 439-454.
- Güven, M. (2019). Narsisim alçakgönüllülük ve dindarlık ilişkisi. (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Erzurum: Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Hamedoğlu, M. A. (2009). Örgütsel narsisizm düzeyine ilişkin yönetici ve öğretmen algıları. (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Ankara: Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Karaaziz, M. & Erdem Atak. İ. (2013). Narsisizm ve narsisizmle ilgili araştırmalar üzerine bir gözden geçirme. Nesne Dergisi, 1 (2), 44-59.
- Karaca, F. (2001). Din psikolojisinde metot sorunu ve bir dindarlık ölçeğinin Türk toplumuna standardizasyonu. Ekev Akademi Dergisi, 3 (1), 187-201.
- Karakaya, İ. (2011). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Anı Yayıncılık.
- Karakuş, Ç. (2017). Lise öğrencilerinde psikolojik savunmalar açısından narsisizm ve benlik saygısının karşılaştırılması. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). İstanbul: Sabahattin Zaim Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Kartopu, S. (2013). Narsisizmin dindarlık eğilimleriyle ilişkisi: Gümüşhane Üniversitesi örneği. The Journal of Academic Social Science Studies, 6 (6), 625-649.
- Kernberg, O. (1975). Sınır durumlar ve patolojik narsisizm. (Çev. M. Atakay). İstanbul: Metis Yayınları.
- Kocagöz Uzun, S. (2019). Narsisizm ve dindarlık ilişkisi. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). İstanbul: İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Kohut, H. (1977). Restoration of the self. New York: International University Press.
- Koşan, Y. (2015). Üniversite öğrencilerinin Facebook kullanımının narsisizm ve saldırganlık düzeyleri ile ilişkisinin incelenmesi. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Van: Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
- Orhan, G. (2014). Narsisizmin etiyolojisi ve dindarlıkla ilişkisi. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Kayseri: Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Rozenblatt, S. (2002). In defence of self: The relationship of self- esteem and narcissim to aggressive behavior. USA: Long Island University Psychology.
- Tabachnick, B. G. & Fidell, L. S. (2007). Using multivariate statistics. Boston: Allyn and Bacon.
- Trochim, W. M. & Donnelly, J. P. (2006). The research methods knowledge base. (3. Baskı). Cincinnati OH: Atomic Dog.
- Twenge, J. M. & Campbell, W. K. (2015). Asrın vebası: Narsisizm illeti. (3. Baskı). (Çev. Ö. Korkmaz). İstanbul: Kaknüs Yayınları.
- Uçar, M. E. & Konal, B. (2018). Öğretmenler ile lise ve üniversite öğrencilerindeki narsisizm kişilik özellikleri benlik saygısı ve duygu gereksinimi arasındaki ilişkiler. Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 8 (14), 92-136.
- Ulusal, R. (2019). Ergenlik döneminde narsisizm, dindarlık ve sosyal medya tutumları ilişkisi. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). İstanbul: Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Watson, P. J. & Hood, R. W. & Foster, S.G. & Morris, R. J. (1988). Sin, depression and narcissism. Review of religious research, 29 (3), 295-305.
- Watson, P. J. & Hood, R. W. J. & Morris, R. J. (1984). Religious orientation, humanistic values, and narcissism. Review of religious research, 25 (3), 257-264.
- Watson, P. J. & Jones, N. D. & Morrıs, R. J. (2004). Religious orientation and attitudes toward money: Relationships with narcissismand the influence of gender. Mental Health, Religion & Culture, 7 (4), 277-288.
- Wink, P. & Michele, D. & Kristen, F. (2005). Spiritual seeking, narcissism, and psychotherapy: How are they related? Journal for the Scientific Study of Religion, 44 (2), 143–158.
- Zondag, H. J. & Marinus V. U. (2010). I just believe in me: Narcissism and religious coping. Archive for the Psychology of Religions, 32 (1), 69–85.
- Zondag, H. J. & Uden, M. H. F. V. (2011). Still knockin on heaven’s door: Narcissism and prayer. Journal of Empirical Theology, 24 (1), 19-35.
Details
| Primary Language | Turkish |
|---|---|
| Subjects | Religious Studies |
| Journal Section | Research Articles |
| Authors | |
| Publication Date | December 30, 2020 |
| Submission Date | August 8, 2020 |
| Published in Issue | Year 2020 Issue: 2 |
Turkish Journal for the Psychology of Religion (TJPR) is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License (CC BY NC).