Hitit Theology Journal

Bu araştırma, Hz. Yusuf’un kıssası örnekleminde Mahmud Derviş'in şiirlerinde kullanılan Kur'an kıssalarını ele almaktadır. Çalışmada, kıssanın Mahmud Derviş'in şiirindeki etkisi, Kur'an üslubunun bu şiire ne ölçüde yansıdığı ve şairin okuyucuya aktarmayı amaçladığı manalar da gösterilecektir. Bu münasebetle, araştırmamız şu sorulara cevap verecektir: Kur'an kıssasının modern şiirdeki varlığından kaynaklanan estetik yönler nasıl oluşmuştur? Bu varlığın boyutları nelerdir? Kur'an kıssaları modern şiirdeki anlam yoğunluğuna ne ölçüde katkıda bulunmuştur? Araştırmamızda hermeneutik yöntemini kullanılacaktır. Filistin şiiri, çeşitli nedenlerden dolayı Kur’an'dan etkilenmiştir: birincisi, Kur’an’ın manzum metinlerini zenginleştiren anlamlı ayetlerle dolu edebi bir kaynak olması; ikincisi bu şiir türü insan ruhunun gerçekliğini tüm ayrıntılarıyla yansıttığı için Kur'an kıssalarında yer alan olayları teşhis eden bir imge olmasıdır. Üçüncüsü ise; bir hafıza ve kimlik olarak, Müslüman Arap’ı dininden, tarihinden ve mirasından mahrum bırakmaya çalışan şiddetli Siyonist saldırı karşısında yukarıdaki nedenlerden dolayı, Filistinli şairlerin çoğunun, Kur'an-ı Kerim'den esinlenirken iki temel olguya dayandıklarını görünmektedir. Bu nedenlerden dolayı, Filistinli şairlerin çoğunun Kur'an-ı Kerim'den ilham alan işaretleri kullanırken iki temel olguya dayandıklarını görünmektedir: Birincisi, Kur'an dili ve içeriği ile bir bağdaştırmaya gidilerek şiirsel ürünün bütünüyle semantik hâle gelmesi sağlanmaktadır. Böylece insanın Rabbiyle ilişkileri çizilerek onun, ilahi yasaların öğretilerini takip etmesi mümkün kılınmaktadır. İkincisi, Filistin şiirinin iyilik ve özgürlüğe dayanmasıdır. Bu tür şiirlerde dinî kaynaklar kullanılmaktadır. Filistin şiirlerinde göz ardı edilemeyecek ölçüde Kur'an-ı Kerim’den alıntılar yapılmıştır; çünkü Filistin'in işgal meselesi siyasi bir meseleden ziyade dinî bir meseledir. Bu nedenle Mahmud Derviş gibi önde gelen modern şairlerin şiirlerine güzel anlamları katmak maksadıyla Kur’an’dan iktibas yaptıkları açıkça görülmektedir. Bahsi geçen şair, manzum metinlerini, edebi ve eleştirel düzeyde büyük ilgi görmesini sağlayan dikkat çekici ve farklı üslup ve dil kalıplarıyla zenginleştirmiştir. Bu; insanlığı, vatanseverliği, milliyetçiliği, duygusallığı ve şiirsel deneyiminin zenginliğinden kaynaklanmaktadır. Yine yenilik getirme, fikrine, amacına ve sanatına uyan yeni her şeyi icat etme yeteneğine sahip olmasının da etkisi vardır. Şiirsel yeniliklerinden biri, Filistin davasına hizmet etmek ve onu duyurmak için şiirlerinde Hz. Yusuf'un kıssasını kullanabilmesidir. Hz. Yusuf'un kıssası, Kur'an-ı Kerim'de bir surede tamamıyla zikredilen en önemli kıssalardan biridir. Hz. Yusuf'un hayatındaki en önemli dönüm noktaları, yaşadığı dönüşümleri, karşılaştığı imtihan ve sıkıntı türlerini ve bunlarla yüzleşme yöntemini ele almıştır. Şair, Yusuf Suresi aracılığıyla okuyucuya mesaj vermeyi önemsemiştir. Araştırmamız bir giriş, iki bölüm ve sonuç kısımlardan oluşmaktadır. Araştırmamızın sonucunda şair Mahmud Derviş'in, Filistin halkının yaşamını etkileyen trajedi ve üzüntüleri şiirlerinde yansıttığı tespit edilmiştir. Hz. Yusuf’un imajını kullanmanın şiirsel metne deneyimi zenginleştiren estetik bir boyut kazandırdığı ve okuyucuyu şiirsel metnin gizemlerini okumaya teşvik ettiği anlaşılmaktadır. Derviş'in şiirinde somutlaşan "vizyon", yani güvenli bir gelecek arayışı olan Filistin rüyası, geri dönüşün ve egemenliğin kaçınılmazlığına olan inanç, "Derviş"in rüyasına giden bir yol bulması, rüya ve vizyon kelimelerinin birçok yerde tekrarlanması, bu tekrarın kendiliğinden olması, geçmişe odaklanarak Filistin halkının bugünü ve geleceğe yönelimini yükseltmektedir.

This research examines the Quranic tales used in Mahmud Derviş's poems with a particular focus on the story of Prophet Yusuf. The study shows the effect of the story on Mahmud Derviş's poetry and the extent to which the style of the Qur'an is reflected in this poem and the meanings that the poet aims to convey to the reader. In this respect, our research addresses the following questions: How did the aesthetic aspects arise from the presence of the Qur'anic stories in modern poetry? What are the representations of these aesthetic aspects? To what extent have the tales of the Qur'an contributed to the intensity of meaning in modern poetry? In our research, the hermeneutic method was used. Palestinian poetry has been influenced by the Qur'an for several reasons. It is a literary resource full of meaningful verses that enrich the texts of the Qur'an. Secondly, since this type of poetry reflects the reality of the human soul in all its details, it is an image that identifies the events in the Qur'anic stories. Third, in the face of the violent Zionist attack that tried to deprive the Muslim Arab of his religion, history, and heritage as memory and identity, it seems that most of the Palestinian poets relied on two basic facts while being inspired by the Qur'an. For these reasons, it seems that most Palestinian poets rely on two basic facts when using signs inspired by the Qur'an: First, the poetic product becomes fully semantic by reconciling it with the language and content of the Qur'an. Thus, by establishing man's relationship with God, it is possible for him to follow the teachings of divine laws. Second, Palestinian poetry is based on goodness and freedom, and religious sources are used in such poems. Palestinian poetry has significantly benefitted from the Qur'an because the occupation of Palestine is a religious rather than a political issue. For this reason, it is clearly seen that leading modern poets such as the poet Mahmud Derviş cite the Qur'an in order to add beautiful meanings to their poems. The aforementioned poet has enriched his verse texts with remarkable and different styles and language patterns that have attracted great literary and critical attention. This is due to the richness of his humanity, patriotism, nationalism, sentimentality, and poetic experience. This is also thanks to his ability to innovate and invent anything new that fits its idea, purpose, and art. One of his poetic innovations is to serve and announce the Palestinian cause in his poems. Yusuf's ability to use the story of Yusuf is one of the most important stories that is completely mentioned in a surah in the Qur'an. The most important joints in Yusuf's life, including the transformations he went through, the types of troubles he faced, and the way he faced them, were discussed. The poet cares about giving a message to the reader through the Surah Yusuf. Our research consists of an introduction, two chapters, and a conclusion. As a result of our research, it has been determined that Mahmud Derviş reflects the tragedies and sorrows that affect the life of the Palestinian people in his poems. It is understood that using the image of Yusuf gives the poetic text an aesthetic dimension that enriches the experience and encourages the reader to read the mysteries of the poetic text. The "vision" embodied in Dervish's poem is the Palestinian dream, which stands for the search for a secure future. The belief in the inevitability of return and sovereignty, the "Dervish’s" finding a way to his dream, the repetition of the words "dream" and "vision" in many places, and the spontaneous nature of the repetitions contribute much to the Palestinian people's orientation towards the present and the future.